In elke onderneming loopt men dagelijks het risico op ongevallen. Een Risico-Inventarisatie en –Evaluatie, ofwel RI&E, helpt je om de risico’s binnen je bedrijf in kaart te brengen en een manier te vinden om deze aan te pakken. In sommige gevallen is het zelfs wettelijk verplicht om een RI&E op te stellen voor jouw bedrijf. Veel ondernemers vragen zich af: wat is een RI&E, wat moet er in een RI&E en is een RI&E voor mij verplicht? Daarom willen we hier bij Centrum voor Bedrijfsgezondheid wat aandacht aan besteden.

Wat is een RI&E?

Nog even kort uitgelegd: Een RI&E is een middel om de gezondheid en de veiligheid van je werknemers te bevorderen. Elk bedrijf dat personeel in dienst heeft is wettelijk verplicht om door een arbodienst of arbodeskundige te laten inventariseren wat de risico’s zijn binnen het bedrijf. Hier wordt dus gekeken of het werk gevaarlijk of ongezond kan zijn voor mensen. Een arbodienst zal hier een analyse van maken en dit in een rapport schriftelijk vastleggen. In de RI&E zit ook een plan van aanpak waar beschreven staat hoe de geconstateerde risico’s aangepakt moeten worden. Verder zijn ook de arbeidsongevallen uit het verleden hierin opgenomen. Het is ook mogelijk om zelf een RI&E op te stellen, deze zal wel altijd getoetst moeten worden door een arbodeskundige.

Is een RI&E voor mij verplicht?

Sinds 1994 is een RI&E verplicht voor alle werkgevers. ZZP’ers zijn een uitzondering. Daarnaast staat in de arbowet dat een plan van aanpak, dus hoe gaan we de risico’s proberen te vermijden, een verplicht onderdeel is van de RI&E. In het geval van vrijwilligers of uitzendkrachten zijn er nog extra aandachtspunten. In onderstaand schema kun je zien of een RI&E voor jou verplicht is.

Wie stelt een RI&E op?

Een RI&E wordt opgesteld door een preventiemedewerker binnen je organisatie. Bij bedrijven met meer dan 25 medewerker ben je wettelijk verplicht om een preventiemedewerker aan te stellen, bij bedrijven met minder werknemers wordt dit vaak door de directeur gedaan. Een preventiemedewerker moet inzicht hebben in de risico’s binnen de organisatie. Omdat deze kennis en kunde niet altijd aanwezig is binnen het bedrijf wordt dit vaak uitbesteedt aan een arbodienstverlener zoals CVB. CVB heeft jarenlange ervaring met het uitvoeren van de RI&E. Naast het opstellen van de RI&E en het plan van aanpak ondersteunen we om het proces op te nemen binnen de organisatie en het plan van aanpak uit te voeren.

Wat kost een RI&E?

Bedrijven hebben vaak het idee dat een RI&E alleen maar een vervelende kostenpost is. Het creëren van een gezonde, prettige en veilige werkplek brengt natuurlijk kosten met zich mee. Die kosten zitten hem in een aantal factoren:

• Tijd: Als werkgever ben je verplicht om een medewerker te benoemen tot preventiemedewerker. Deze preventiemedewerker zal ondersteuning bieden bij het zorg dragen voor de dagelijkse veiligheid en gezondheid binnen jullie organisatie. Ook zal hij/zij verantwoordelijk zijn voor het opstellen van de RI&E. Deze extra werkzaamheden zullen tijd gaan kosten voor de preventiemedewerker. Daarnaast zal het voor iedere werknemer die betrokken raakt bij de RI&E en de uitvoering ervan enigszins tijd kosten.
• Externe ondersteuning: Voor het opstellen van de RI&E heeft je organisatie misschien wel externe ondersteuning nodig in de vorm van een arbodienst. Dit zal kosten met zich mee brengen.
• Toetsing: In de meeste gevallen ben je verplicht om je RI&E te laten toetsen door een gecertificeerde arbodienst of kerndeskundige.
• Uitvoering: De RI&E bevat een plan van aanpak die uitgevoerd moet worden. De uitvoering van dit plan van aanpak zal ook kosten met zich meebrengen. Wat de kosten zullen zijn is afhankelijk van de uitkomsten van de RI&E. Niet alle risico’s hoeven direct opgelost te worden, het helpt om prioriteiten te stellen en de belangrijkste risico’s als eerst aan te pakken, zo kunnen ook de kosten verspreid.

Wat zijn de opbrengsten van een RI&E?

Maar een RI&E is niet alleen een kostenpost, het levert ook zeker wat op! Uit onderzoek is gebleken dat elke euro die je als bedrijf investeert in de veiligheid en gezondheid van je werknemers, 2,20 euro oplevert.  (rie.nl)

Door middel van de RI&E creëer je en gezonde, prettige en veilige werkplek voor je werknemers. Dit zorgt ervoor dat je verzuim verlaagd. Ook de inzet en productiviteit van je werknemers wordt verhoogd wanneer zij op een veilige en gezonde manier hun werk kunnen uitvoeren. 

De opbrengsten kunnen worden onderverdeeld in de volgende factoren:

Waardevermeerdering:

• Welzijn medewerkers: Wanneer medewerkers gezond en veilig werken zal de tevredenheid van de medewerkers ook verhogen. Zoals beschreven in één van onze eerdere blogs is 80% van het verzuim niet medisch. Door de werktevredenheid te verhogen zal het verzuim ook verlagen, de productiviteit verhogen en leiden tot minder verloop.
• Positief imago: Wanneer blijkt dat je organisatie niet zorgt voor een veilige en gezonde werkplek kan dit imagoschade opleveren.
• Continuïteit: Door minder uitval en verloop wordt de continuïteit verhoogd wat resulteert in betere kwaliteit van je producten of diensten.

Kostenbesparing:

• Minder verzuim: Een zieke medewerker kan enorm veel geld kosten. Je moet vervanging regelen, loon moet doorbetaald worden en de productiviteit kan verlagen. Zo kan een zieke medewerker wel 200€ tot 400€ per dag kosten.
• Minder verloop: Een veilige en gezonde werkplek zorgt ervoor dat werknemers zich langer aan je binden. Een werknemer die uit dienst gaat bij je organisatie kost je gemiddeld 21% van het bruto jaarsalaris (rie.nl) 
• Minder schadeclaims: Door een veilige en gezonde werkplek wordt de kans op bedrijfsongevallen of beroepsziekten verkleind. Hierdoor is de kans op dure schadeclaims ook lager.
• Geen boetes SZW: Omdat het opstellen en uitvoeren van de RI&E wettelijk verplicht is, kun je een boete krijgen wanneer je RI&E niet op orde is. Dit bedrag varieert tussen de 300 en 3.000 euro.

Al met  al is een RI&E niet alleen een verplichting, maar levert het dus ook wat op. Door het vermeerderen van waarde en het verlagen van kosten.

Hoe lang is een RI&E geldig?

Er is geen geldigheidstermijn opgenomen in de wetgeving rondom de RI&E. Wel is het van belang dat de RI&E aan blijft sluiten bij de huidige risico’s. Daarom is het slim om je RI&E op vaste momenten te herzien (eens in de 3 jaar bijvoorbeeld). Met name bij grote veranderingen binnen je bedrijf of branche zal de RI&E herzien moeten worden. Denk daarbij aan het gebruiken van nieuwe machines,  andere stoffen of het aanbieden van een nieuw product/dienst.

Wie doet de toetsing van een RI&E?

In de meeste gevallen is het verplicht om je RI&E door een gecertificeerde arbodienst of kerndeskundige te laten toetsen. Tijdens deze toetsing analyseren zij de risico’s en kijken ze of deze allemaal zijn opgenomen in de RI&E. Ook kijken ze of de nieuwste normen en richtlijnen zijn gebruikt. Tot slot adviseren zij ook bij de uitvoering van het plan van aanpak.

Inspectie

Omdat het opstellen en uitvoeren van een RI&E met plan van aanpak verplicht gesteld is zal het ook gehandhaafd moeten worden. Hiervoor worden er inspecties uitgevoerd door het SZW. Zij controleren in Nederland of bedrijven zich aan de arbowetgeving houden.

Bij iedere inspectie van SZW zullen ze vragen naar de RI&E en het plan van aanpak. Indien dit niet aanwezig of niet in orde is kan er een waarschuwing uitgedeeld worden. Dan zal de organisatie een bepaalde tijd krijgen om een aantal zaken alsnog op orde te krijgen. Mochten zij dit na bepaalde tijd nog niet gedaan hebben kan SZW zelfs een bestuurlijke boete uitdelen.

Wil je meer weten over de RI&E of ben je op zoek naar een arbodienstverlener die ondersteuning biedt bij het uitvoeren en toetsen van de RI&E? Dan ben je bij ons aan het juiste adres. Centrum voor Bedrijfsgezondheid heeft jarenlange ervaring met het uitvoeren en toetsen van de RI&E. Neem contact met ons op via www.cvb.nl/contact. Kijk hier voor meer informatie over onze diensten.